Dlaczego kryzys trwa tak długo?

Dlaczego kryzys trwa tak długo?

/ Wpis z serii: ASSA 2014 brought to you by GRAPE :) /

Ten kryzys już trwa i trwa … Takie mamy na co dzień odczucie. Okazuje się, że odczucie to jest dość zgodne z danymi. W kolejnym z serii badań „jak to wygląda historycznie” Carmen Reinhart i Keneth Rogoff przyjrzeli się tym razem wychodzeniu z kryzysu (komentarz dla złośliwców: tak, sprawdzili wszystkie formuły w Excel a dane można pobrać ze strony Rogoffa). Jak sprawdzić, że jeden kryzys jest gorszy niż drugi? Recesja głęboka i krótka a płytka i długa – trzeba to jakoś syntetycznie porównać. Reinhart i Rogoff proponują, żeby patrzeć na indeks dotkliwości (ang. severity index) szacowany jako suma z długości i głębokości kryzysu. Jeśli od szczytu cyklu koniunkturalnego do momentu odtworzenia poziomu PKB mija 6 lat a w momencie najgorszym recesja sięgała 14.2%, to indeks dotkliwości wynosi 20.2. Na podstawie danych historycznych Reinhart i Rogoff oszacowali wartości za ostatnie 150 lat dla kilkudziesięciu krajów świata i wskazują, że zazwyczaj kryzysy przedwojenne były długie i głębokie – a te powojenne raczej płytsze i krótsze. Najnowszy zaś – przypomina raczej te dawne niż nowe kryzysy.

No dobrze, a dlaczego tak jest? Hipotez jest kilka, pewnie chwile potrwa, nim uda się pomiędzy nimi empirycznie rozróżnić, ale jednym z wątków, który zyskuje coraz większe grono zwolenników jest niepewność co do polityki. John B. Taylor (tak tak, ten od reguły Taylora) wskazał, jak bardzo ad hoc jest obecna polityka monetarna i fiskalna w USA. Jej doraźność i chwilowość jest w istocie totalnym oderwaniem od fundamentów, na których gospodarka amerykańska funkcjonowała wcześniej.

John B. Taylor nie jest jedynym, który zwraca uwagę na rosnącą niepewność co do zasad i przyszłości polityki gospodarczej. Na Stanford od trzech lat realizowany jest projekt Economic Policy Uncertainty Index. Analizując codzienne gazety z USA, Europy, Chin, Indii i Kanady indeks zlicza, jak często słowa uncertainty i podobne pojawiają się w mediach pisanych w kontekście oceny polityki gospodarczej. Wyniki są dość uderzające – wg Nicka Blooma, Scotta Bakera i Steve'a Davisa nie tylko niepewność co do polityki gospodarczej wzrosła zasadniczo w ciągu ostatnich kilku lat (patrz obrazek poniżej), ale także w coraz większym stopniu ta niepewność nie wynika z fundamentów gospodarki a z niepewności co do prowadzonej polityki gospodarczej.

Dlaczego tak wzrosła niepewność co do polityki gospodarczej? To już zupełnie inna historia...