Dlaczego maturzyści oblewają?

Dlaczego maturzyści oblewają?

W ostatnich dniach uwaga mediów skupiła się na wyjątkowo słabych wynikach tegorocznej matury – egzamin dojrzałości zdało tylko 71% uczniów. Wśród tych którzy matury nie zdali, większość będzie mogła przystąpić do poprawki w sierpniu - GRAPE trzyma więc kciuki by uczniowie byli dobrze przygotowani, a także by w dniach egzaminów było... niskie zanieczyszczenie powietrza.  Jak wskazują wyniki badania The Long Run Human Capital and Economic Consequences of High-Stakes Examinations, z którym zespół GRAPE miał przyjemność zapoznać się podczas tegorocznej konferencji Royal Economic Society w Manchesterze, na wyniki matur mają wpływ nie tylko zdolności i przygotowanie ucznia, lecz również czynniki zewnętrzne, a z kolei wyniki tego typu egzaminów per se mają wpływ na późniejsze osiągnięcia na rynku pracy.

Aby dojść do powyższego wniosku badacze Victor Lavy, Avraham Ebenstein i Sefi Roth musieli najpierw wyodrębnić część analizowanych wyników (w próbie znalazły się egzaminy Bagrut, a więc izraelskie odpowiedniki matur napisane w latach 2000-2002) związaną wyłącznie z jakimiś czynnikami zewnętrznymi. Nikogo przecież nie dziwi, że osoba która ze względu na swoją pracowitość otrzymała wysoki wynik na maturze, radzi sobie również świetnie na rynku pracy. Czy jednak jeśli ta sama pracowita osoba otrzyma niższy wynik na maturze ze względu na czynniki zewnętrzne, to będzie w przyszłości zarabiać mniej, niż gdyby takie warunki nie wystąpiły? Przecież w obu przypadkach będzie tak samo zdolnym pracownikiem, inny będzie tylko wynik na ważnym egzaminie! By rozróżnić jaka część wyniku jest po prostu odwierciedleniem cech i przygotowania ucznia, a jaka niezależnych czynników, autorzy badania przygotowali model ekonometryczny w którym wyniki egzaminu są objaśniane przez szereg zmiennych związanych z samym uczniem, jego szkołą, trudnością egzaminu w danym roku itp., a także przez poziom zanieczyszczenia powietrze w danym dniu. Autorzy przytaczają wiele badań wskazujących na negatywny wpływ zanieczyszczenia powietrza na umiejętności poznawcze i ta zależność została potwierdzona przez ich model - stężenie pyłu PM2,5, który według WHO jest najbardziej szkodliwy dla zdrowia spośród zanieczyszczeń atmosferycznych, okazało się mieć istotnie negatywny wpływ na analizowane wyniki matur! Drugi etap analizy polegał na zbadaniu zależności między stężeniem pyłu PM2,5 podczas egzaminu maturalnego danego ucznia (użytym jako proxy dla części jego wyniku związanej z czynnikami zewnętrznymi), a jego późniejszymi osiągnięciami edukacyjnym i zawodowymi – i tu również zależność okazała się istotna.

Autorzy badania udowodnili więc, że gorsze wyniki matury uczniów w Izraelu związane (tylko!) z negatywnym wpływem zwiększonego zanieczyszczenie powietrza w danym dniu odbiły się na późniejszej karierze uczniów. Nie wiemy, czy podczas tegorocznej matury w Polsce stężenie PM2,5 było wyższe. Przypuszczamy również, że znacznie więcej czynników jest związanych z niską zdawalnością matury 2014. Korzystamy jednak z okazji by zwrócić uwagę na ciekawe badanie dokumentujące wpływ zanieczyszczenia powietrza również na wyniki egazminów, a przy okazji przypomnieć, że Polska jest drugim (po Bułgarii) najbardziej zanieczyszczonym krajem w Europie, a stężenie PM2,5 w niektórych stacjach pomiarowych w Polsce było ponad dwukrotnie wyższe od limitów wskazywanych przez Komisję Europejską.

[wpex more="Zobacz jak kształtowało się stężenie PM2,5 w Europie w 2011 roku" less="Schowaj mapkę"]

Roczne średnie stężenie PM2,5 w 2011 r.
graf1
Źródło: EEA Report, No 9/2013, Air quality in Europe
[/wpex]