Pracujące mamy
W Polsce ponad 60% mam dzieci poniżej 5 roku życia pracuje zarobkowo. Ten odsetek jest właściwie jedynie zaniedbywalnie niższy od udziału pracujących kobiet ogółem. Opieka nad małymi dziećmi nie jest więc dominującym powodem rezygnacji kobiet z aktywności na rynku pracy, a mama na etacie to norma, a nie statystyczny wyjątek. Powodów, dla których mamy małych dzieci pozostają aktywne zawodowo jest wiele: od aspektów finansowych, przez chęć samorealizacji czy utrzymania swojej pozycji. A jednak mimo powszechności zatrudnienia matek, prawie 50% ankietowany Polaków w badaniu World Values Survey deklaruje, że ich zdaniem, jeśli mama pracuje to dziecko na tym cierpi. Czy faktycznie tak jest?
Badanie przeprowadzone przez Jonathana Guryana, Erika Hursta (University of Chicago) i Melissę Kearney (University of Mayland) pokazuje trend w zasadzie przeciwny do wyrażanej obawy. Naukowcy przenalizowali amerykańskie dane dotyczące czasu z dziećmi, w tym w szczególności spędzanego na nauce i wspólnej zabawie. Okazało się, że rodzice z wykształceniem wyższym spędzają więcej czasu na opiece nad dziećmi niż rodzice z niższym poziomem wykształcenia. Dla matek ta różnica wyniosła średnio 4.5 godziny tygodniowo. Jednocześnie, kobiety z wyższym wykształceniem częściej pracowały poza domem i lepiej zarabiały. Podobny trend badacze zidentyfikowali również w danych międzynarodowych: pracujące mamy z wyższym wykształceniem bawiły się i uczyły ze swoimi dziećmi relatywnie więcej – rezygnując z innych aktywności na rzecz czasu spędzonego z dzieckiem.
Pracująca mama to również większy domowy budżet i inny podział decyzyjności w sprawie wydatków. Michael Shields (University of Melbourne) pokazuje, że w Wielkiej Brytanii, w rodzinach, w których mama pracuje wydatki na dzieci są relatywnie wyższe. Dotyczy to zarówno wydatków na edukację czy zdrowie, ale również na jedzenie czy przyjemności: zabawki, aktywności itd. Australijski zespół badaczy - Judith Brown, Dorothy Broom, Jan Nicholson i Michael Bittman zweryfikowali natomiast podejrzenie, że pracujące mamy nie mają wystarczająco czasu, żeby zadbać o zdrową dietę i tryb życia swoich dzieci. Wyniki ich badania pokazały, że najmniej dzieci zmagających się z otyłością jest w rodzinach, w których mama pracuje na część etatu. Jeśli mama nie pracuje lub pracuje na pełen etat ten problem jest obecny tak samo często.
Mama na etacie ma znaczenie również dla wyborów dzieci w przyszłości. Przekrojowe, uwzględniające dane z aż 24 krajów badanie Kathleen McGinn, Mayry Ruiz Castro (Harvard) Elizabeth Long Lingo (Worcester Polytechnic Institute) dostarcza dowodów na to, że pracująca mama istotnie zwiększa prawdopodobieństwo tego, że córka w ogóle będzie pracować, będzie w pracy zarządzać zespołem i lepiej zarabiać. A syn? Będzie więcej czasu poświęcał na obowiązki domowe i częściej zwiąże się z aktywną zawodowo kobietą.
Każdy wybór niesie za sobą korzyści i koszty. Jak pokazują wyniki wspomnianych powyżej badań pracująca mama wcale nie oznacza, że dziecko traci. Niewątpliwie jednak łączenie pracy zawodowej i opieki nad małymi dziećmi nie jest łatwe i dlatego tak ważne są rozwiązania wspierające rodziny w dążeniu do równowagi między życiem prywatnym a zawodowym. I nic nie wskazuje na to, żeby wymuszona specjalizacja była najbardziej pożądanym przez rodziców rozwiązaniem.