Rodzice a płeć dziecka

Rodzice a płeć dziecka

Stanisław Cichocki

Urodzenie się dziecka jest fundamentalnym wydarzeniem w życiu jego rodziców. Zmianie ulegają ich zachowanie w związku z koniecznością opieki nad dzieckiem a zmiany te wpływają między innymi na stabilność związku czy też dochód rodziny. Pojawi się pytanie czy zmiany te są w jakiś sposób powiązane z płcią dziecko?. Czy rodzice zmieniają swoje zachowanie w ten sam sposób jeśli urodzi im się syn jak w przypadku gdy urodzi im się córka? Odpowiedzi na to pytanie szukają także ekonomiści.

S. Philipp Morgan (Uniwersytet Duke), Diane N. Lye i Gretchen A. Condran (Uniwersytet Temple) używając danych dla Stanów Zjednoczonych z drugiej połowy XX wieku pokazują, że urodzenie się syna zmniejsza prawdopodobieństwo rozpadu związku małżeńskiego o ok. 9% w porównaniu do urodzenia się córki przy czym wielkość tego efektu jest zbliżona w związkach osób rasy białej jak również w związkach Afroamerykanów a tak ze w związkach osób o wysokich dochodach i o niskich dochodach. Jako wytłumaczenie wspomnianego efektu Morgan, Lye i Condran podają większe zaangażowanie ojców w wychowanie syna niż córki: nie tylko są bardziej z nimi związani emocjonalnie ale też podejmują z nimi więcej zajęć a także bardziej ich dyscyplinują i ustalają zasady.

Z kolei Gordon B. Dahl (Uniwersytet Kalifornisjki w San Diego) i Enrico Moretti (Uniwersytet Kalifornisjki w Berkley) stwierdzają, że w przypadku Stanów Zjednoczonych ojcowie mają mniejsze prawdopodobieństwo mieszkania ze swoimi dziećmi jeśli są to córki – efekt ten wynosi 3,1% w przypadku gdy pierwszym dzieckiem jest córka. Dahl i Moretti wskazują, iż corocznie 52 tysiące pierworodnych dziewczynek młodszych niż 12 lat (i ich rodzeństwo) mieszkałoby z ojcem gdyby urodziły się jako chłopcy. Jako uzasadnienie takiego efektu Dahl i Moretti wskazują na trzy kwestie. Po pierwsze matki, których pierworodnym dzieckiem jest dziewczynka mają mniejsze prawdopodobieństwo wyjścia za mąż w porównaniu do matek, których pierworodnym dzieckiem jest chłopiec. Po drugie rodzicie, których pierworodnym dzieckiem jest dziewczynka mają większe prawdopodobieństwo rozwodu niż rodzice, których pierworodnym dzieckiem jest chłopiec. Po trzecie rozwiedzeni ojcowie mają większe prawdopodobieństwo uzyskania praw opiekuńczych w stosunku do synów niż do córek. Dodatkowo Dahl i Moretti podkreślają, że rodziny u których pierworodnym dzieckiem jest dziewczynka cechują się gorszymi wynikami ekonomicznymi - mają mniejszy dochód i mniejsze prawdopodobieństwo posiadania domu niż rodziny dla których takim dzieckiem jest chłopiec.

Jorge Luis Garcia (Uniwersytat Teksański A&M), James Heckman (Uniwersytet Chicago) i Anna L. Ziff (Uniwersytat Teksański A&M) pokazują używając danych z dwóch programów pomocowych dla noworodków i dzieci do 8 roku życia w stanie Karolina, że rodziny z dziewczynkami były mniej uposażone niż rodziny z chłopcami. Powodem tego jest zdaniem Garcii, Heckmana i Ziff fakt, iż w przypadku rodzin z chłopcami ojcowie mają większe prawdopodobieństwo mieszkania z rodziną i bardziej ją wspierają niż w przypadku rodzin z dziewczynkami. To z kolei przekłada się na większe zasoby danej rodziny np. wyższy dochód a co za tym idzie większe zasoby dla chłopców. 

Kabir Dasgupta (Rezerwa Federalna), Andre Diegmann (Insytytut Badań Ekonomicznych w Halle), Tom Kirchmaier (London School of Economics) i Alexander Plum (Uniwersytet Technicznych w Auckland) używając danych administracyjnych dla Nowej Zelandii wskazują, że ojcowie synów mają istotnie mniejsze prawdopodobieństwo popełnienia czynu zabronionego niż ojcowie córek przy czym efekt ten dotyczy przede wszystkim ojców posiadających już wyroki skazujące przed urodzeniem dziecka. Dodatkowo tacy ojcowie osiągali lepsze wyniki na rynku pracy. Mieli większe prawdopodobieństwo zatrudnienia, osiągali wyższe zarobki, w mniejszym stopniu korzystali z zasiłków i mieli wyższe umiejętności. Dodatkowo mieli wyższe prawdopodobieństwo pozostania w związku z matką dziecka.

Jakie wnioski płyną z tych badań? Ojcowie bardziej angażują się w wychowanie synów niż córek co  niesie za sobą pozytywne konsekwencje zarówno dla synów jak i samych ojców. Niestety negatywne konsekwencje takiego zachowania ojców obciążają przede wszystkim córki. 

Dziennik Gazeta Prawna, 7 lutego 2025 r.

Tags: 
Tłoczone z danych