OKO.PRESS: fakty o ubóstwie w Polsce
Katarzyna Bech-Wysocka była pytana przez OKO.PRESS o raport "Ubogi jak emeryt. Jak zmieniało się ubóstwo w Polsce i co nas czeka w przyszłości?". Cały tekst tutaj.
Nie widać znaczących spadków ubóstwa relatywnego nie tylko po 2004 roku, ale i w całym okresie, który analizowaliśmy, czyli od 1993 roku. Jeśli weźmiemy pod uwagę minimum egzystencji czy minimum socjalne, spadki faktycznie są zdecydowane, ale w dużej mierze wynikają ze zmian w metodologii, według której Instytut Pracy i Spraw Socjalnych wylicza progi ubóstwa. Programy unijne, w tym dopłaty dla rolników, miały wpływ na ograniczenie ubóstwa na polskiej wsi, ale na podstawie dostępnych danych nie da się powiedzieć, jak był duży i czy nie był efektem innych czynników.
Zebraliśmy wszystkie dostępne dane o ubóstwie i na ich podstawie przygotowaliśmy raport po to, byśmy zaczęli rozmawiać o faktach, a nie o tym, co komu się wydaje. W naszym raporcie czarno na białym widać, że obniżanie ubóstwa przez proste zwiększenie transferów socjalnych wcale ubóstwa nie obniża. Ratuje oczywiście sytuację części gospodarstw domowych, co jest bardzo ważne, ale trwale żadnego problemu nie rozwiązuje. Teraz pytanie do polityków, co z tą wiedzą zrobią. Zrobiliśmy pierwszy krok, kolejnym powinna być ewaluacja instrumentów polityki społecznej, czyli sprawdzenie, co działa, a co nie. Bez tego nie da się odpowiedzialnie odpowiedzieć na pytanie "co robić?” czy "jak pomagać?".
Wysoka inflacja jeszcze pogłębi problem ubóstwa. A i bez niej sytuacja byłaby bardzo trudno. Korzystając z prognoz demograficznych sprawdziliśmy, jak zmieni się sytuacja materialna osób, które będą osiągać wiek emerytalny po 2030 roku. Okazuje się, że wraz ze wzrostem długości trwania życia, ubóstwo zasadniczo wzrośnie wśród osób starszych. Ubogich będzie 5 na 10 emerytów, gdy za miarę ubóstwa przyjąć niską konsumpcję. Niemal 8 na 10 seniorów będzie miało dochody tak niskie, że znajdzie się poniżej progu uprawniającego do pomocy społecznej.
Raport Katarzyny Bech-Wysockiej & Joanny Tyrowicz "Jak zmieniało się ubóstwo w Polsce i co nas czeka w przyszłości?
OKO.PRESS 16 grudnia 2022 r.