Wielokrotnie powtarza się argument, że o ile tylko zacznie się rodzić więcej dzieci, systemy emerytalne staną się na powrót stabilne i nie trzeba będzie podnosić wieku emerytalnego ani robić innych okropnych rzeczy. Tymczasem niezależnie od dzietności - żyjemy dłużej. A niezależnie od systemu emerytalnego - przy stałym wieku opuszczania rynku pracy, nie da się uniknąć obniżenia konsumpcji (albo z powodu zwiększenia podatków w systemach zdefiniowanego świadczenia, albo z powodu obniżenia realnej stopy zastąpienia w systemach zdefiniowanej składki). Co zatem robić?

Zazwyczaj miesza się w debacie obie kwestie, tj. dzietność i dłuższe trwanie życia. By sprawdzić, który z tych czynników i jak oddziałuje na wskaźniki makroekonomiczne oraz dobrobyt dzisiejszych i przyszłych pokoleń, rozbiliśmy je na dwa osobne scenariusze. Populacja w naszych symulacjach mogą się starzeć szybciej (albo nie) i może doświadczać wzrostu dzietności (albo nie). Sprawdzamy to dla wszystkich trzech typów systemów emerytalnych (zdefiniowanego świadczenia, zdefiniowanej składki i zdefiniowanej składki z filarem kapitałowym). I jak by nie patrzeć ... korzyści z wydłużania lat pracy są bezsprzeczne, widoczne w podobnej skali w każdym systemie i biorą się głównie z tego, że żyjemy coraz dłużej. Liczba rodzących się dzieci jest tu bez znaczenia.

Marcin Bielecki, Karolina Goraus, Jan Hagemejer, Joanna Tyrowicz
Decreasing Fertility vs Increasing Longevity: Raising the Retirement Age in the Context of Ageing Processes

Given the decreasing fertility and increasing longevity, in many countries the policy debate emphasizes the role of either raising the minimum eligible retirement age (MERA) or raising fertility to avoid adverse changes in the population structure. In this paper we evaluate the welfare and macroeconomic effects of increasing the retirement age for various demographic scenarios under three major pension systems (defined benefit, notionally defined contribution and funded defined contribution). We compare populations with decreasing fertility, increasing longevity and one subject to both of these changes, and show that the welfare effects of raising MERA stem mainly from longevity. We show that – for increasing longevity – raising the retirement age is universally welfare enhancing for all living and future cohorts, regardless of the pension system and fertility. Finally, we show scope for further welfare gains if productivity is relatively high at old ages.

To już czwarty artykuł opublikowany w naszym projekcie. Ten tekst publikujemy także w Economic Modelling, właśnie został udostępniony online.