Wealth inequality, demographic change and family

Info: 

Proces pogłębiania się nierówności dochodowych i majątkowych, obserwowany w ciągu minionych dekad w wielu krajach stanowi jedno z kluczowych zagadnień, jakie stara się wyjaśnić nauka ekonomii w ostatnich latach. Dynamika tych nierówności powoduje zaostrzanie się napięć społecznych wywołanych poczuciem niesprawiedliwego podziału dochodu z pracy i podziału majątku, który ma swoje bezpośrednie, często gwałtowne i nieprzewidywalne konsekwencje gospodarczo-polityczne. Ich umiejętne równoważenie w celu dokonywania możliwie najbardziej sprawiedliwego podziału społecznego stanowi istotne wyzwanie dla polityki fiskalnej oraz wymaga tworzenia dobrego prawa regulującego procesy gospodarcze. Najnowsze modele równowagi ogólnej, uwzględniające dziedziczenie majątków i niepewność na rynku produktywności, w coraz lepszy sposób tłumaczą kształtowanie się nierówności majątkowych, pozostawiając jednak w dalszym ciągu znaczny zakres niewyjaśnionych źródeł ich narastania. Projekt ma na celu dokonanie, według naszego stanu wiedzy, pionierskiego wyliczenia wpływu zarówno szoków dochodowych z tytułu pracy, jak i od zgromadzonego majątku.  


The process of deepening of the income and health inequalities, observed over the past decades in many countries, stays in focus of the economics research agenda in the recent years. The dynamics of these inequalities intensify the social tensions, caused by the unbearable feeling of the dishonest division of income and health, which spurs the unpredictable and often violent socio-political consequences. A skilful taming of these, which aims at possibly the most justified social division of wealth, poses a serious challenge for the fiscal policy and requires the law that wisely stipulates the framework for the free economic trade. The modern general equilibrium models, account for inheritance of wealth and labor market abilities, but still leave a large undiscovered part of unequal wealth distribution patterns. This project pioneers in attempting to quantify the role of uncertainty in earned income and capital market shocks. 

Budget: 

Źródło finansowania | Financing : Narodowe Centrum Nauki, SONATA BIS 

Projekt realizowany | Timeline : 05/2017 – 04/2021

Budżet łączny | Total budget: 580 383 zł

  • wynagrodzenia dla podstawowych wykonawców | compensation to researchers: 230 400 zł
  • wynagrodzenia dla asystentów badawczych | compensation to research assistants: 192 000 zł
  • komputery i oprogramowanie (m.in. licencje Fortran) | hardware and software (incl. Fortran): 27 000 zł
  • konferencje i inne wyjazdy | conference travels: 22 700 zł
  • materiały + promocja | consumables + visibility: 19 835 zł
  • koszty pośrednie dla FAME | overheads for FAME: 88 447 zł
Purpose: 

W pierwszej kolejności sprawdzona zostanie teza, iż progresywne opodatkowanie dochodu z pracy oraz dochodów z tytułu własności ma odmienne działanie, tzn. progresywne opodatkowanie pracy zniechęca do gromadzenia majątku, ale nie na odwrót. Rozwinięciem podejścia wpływu szoków zagregowanych może być w tym przypadku sprawdzenie ich wpływu na poziomie mikroekonomicznym dla heterogenicznych agentów i poszukiwanie ich dopasowania do heterogeniczności w ujęciu ex-post. Druga weryfikowana hipoteza wywodzi się z pierwszej i obejmuje badanie strategii ubezpieczania się od ryzyka idiosynkratycznego w ramach heterogenicznych, wyodrębnionych typów rodzin, uwzględniając dodatkowo aspekt transformacji gospodarczej krajów środkowoeuropejskich. Wyniki omawianego badania będą zestawione z modelowym ujęciem alternatywnej gospodarki z indywidualnymi, homogenicznymi agentami. W tym przypadku oczekiwany jest interesujący, pod względem wniosków, wpływ użycia modelu nakładających się pokoleń. Trzecia i ostatnia teza będzie łączyć dwie poprzednie poprzez weryfikację zastosowania polityk progresywnego opodatkowania do łagodzenia nierówności majątkowych w oparciu o model heterogenicznych rodzin w zestawieniu z modelem indywidualnych agentów o homogenicznych preferencjach.

Nasz wkład do literatury będzie polegał na skonstruowaniu modelu nakładających się pokoleń (OLG) uwzgledniającego zróżnicowane źródła szoków. Mamy nadzieję, że taki model będzie lepiej dopasowany do danych w stosunku do obecnych modeli. Wykorzystamy ten model do zbadania wpływu na nierówności (oraz stronę fiskalną) podatków majątkowych, proponowanych np. przez Piketty (2013). Porównamy opodatkowanie pracy i majątku, oraz skutki wprowadzenia progresji (np. np. Kindermann i Kruger, 2016 przeprowadzili taką analizę dla progresji podatków dochodowych z szokami na dochodach z pracy). Zgodnie z naszą najlepsza wiedzą będzie to pierwsze badanie uwzględniające wielorakie źródła szoków (ważna praca poświęcona temu zagadnieniu – Benhabib, Bisin i Zhu (2015) – rozwiązuje model tylko w stanie ustalonym i nie uwzględnia w pełni  wymiaru nakładających się pokoleń). Innowacyjność naszego podejścia polega także na porównaniu progresji podatkowej dla dochodów i majątku. Ponadto w modelu będziemy bezpośrednio modelować zachowanie rodziny (a nie jednostek jak w wymienionych pracach). Wiele badań wskazuje (np. Buciol et al., 2016; Attanasio et al. 2016), że rodzina jest efektywnym sposobem ubezpieczenia się od idiosynkratycznego ryzyka. Większość miar nierówności odnosi się do poziomu gospodarstwa domowego. Z uwagi na powyższe czynniki powinno się bezpośrednio modelować zachowania gospodarstw a nie jednostek.

Zweryfikujemy następujące trzy hipotezy:

(H1) Po pierwsze, progresywne opodatkowanie majątku i dochodu z pracy generuje przeciwstawne efekty, tj. progresywne opodatkowanie dochodów z pracy zmniejsza akumulację kapitału, natomiast progresywne opodatkowanie majątku nie zmniejsza podaży pracy. Wcześniejsze badania pokazują, że progresywne opodatkowanie pracy zmniejsza akumulację kapitału w przypadku jednostek z górnej części rozkładu dochodów. Natomiast efekty opodatkowania majątku, pomimo debat zainspirowanych badaniem Piketty (2013), nie były dotąd formalnie analizowane, zwłaszcza za pomocą modelu OLG.

Nasze podejście do modelowania nierówności jest innowacyjne i pozwala na analizowanie nowych problemów. Np. budując na Krussel i Smith (1998) można rozważyć zagregowany szok, który jednocześnie oddziałuje na dochody z pracy i kapitału, wywierając wpływ na nierówności. Alternatywnie, możliwe jest rozważenie wielorakich szoków idiosynkratycznych, oraz heterogeniczności ex ante.

 (H2) Po drugie, wpływ opodatkowania majątku i pracy na akumulację kapitału jednostek z górnej części rozkładu dochodów jest osłabiony w przypadku występowania ubezpieczenia wewnątrz rodziny. Wykorzystamy nasz model do znalezienia przyczyn wzrostu nierówności dochodowych w gospodarkach transformujących się. Bezpośrednie modelowanie zachowania gospodarstwa domowego zamiast jednostek w tym kontekście ma szczególne znaczenie z uwagi na znaczny spadek zatrudnienia kobiet na początku transformacji.

(H3) Po trzecie, pokażemy, że efekty polityk nakierowanych na redukcję nierówności różnią się w modelu z bezpośrednio modelowanymi decyzjami wewnątrz rodziny. Oznacza to, że makroekonomiczne efekty progresywnych podatków są większe w gospodarkach zamieszkanych przez rodziny (niż w gospodarkach zamieszkanych przez jednostki), i w efekcie końcowym redukcja nierówności jest większa.


Wealth and income inequality remain an important challenge. Piketty (2013) argues that a way to curb inequality is to introduce progressive wealth taxation. However, to adequately address inequality, one needs to comprehend its sources. Meanwhile micro-founded models still struggle to reproduce wealth distributions observed in the data (De Nardi, 2016). This unsatisfactory performance of models in reproducing wealth inequality despite matching idiosyncratic labor income shocks closely to the data may stem from the fact that work is not the only source of revenue for households. Accumulated savings generate a stream of revenue from interest, which too may be subjected to shocks. Moreover, returns on capital may be correlated with returns on labor (e.g. Khan and Kim, 2015, Kacperczyk, Nosal and Stevens, 2015). Given these premises we propose to extend the state-of-the-art approach with multiple shocks to allow for magnifying effects on ex post heterogeneity (e.g.labor income shocks and capital income shocks, aggregate shocks, etc.) and family decision-making (and within family risk-sharing). We will verify the following three related hypotheses.

(H1) Wealth taxation and labor income taxation progressivity have opposite effects in a sense that progressive labor income taxes discourage wealth accumulation, but not vice versa.

(H2) The effect described in H1 is substantially attenuated by within-family insurance.

(H3) The effects of policies aimed at reducing inequality differ in an economy with explicit family structure (and decision-making) and in an economy populated by independent individuals.

 

  • Our model accounts for multiple sources of shocks. Households face risks related to discount factors, labor income, and returns on capital.
    Model codes and detailed descriptions are available on our GitHub page.

     

  • This data summarizes the evolution of consumption and wealth inequality over the forthcoming decades of longevity. In a defined contribution system, with extending life span on retirement, pension benefits are bound to decline (at least, if the retirement age is not raised). These declining pension benefits will encourage agents to increase voluntary savings in other to smooth consumption over lifetime. This is likely to affect wealth and consumption inequality, despite unchanged institutional arrangement and stable productivity heterogeneity within cohorts.

Systemy emerytalne, Społeczne

Systemy emerytalne

  • Many people think that they are cautious and taking proper care of their future. But the truth is that we do not. The scope of old-age poverty in six Central European countries is simply scary.

W toku | Work in progress

  • The European Unemployment Puzzle: implications from population aging

    We study the link between the evolving age structure of the working population and unemployment. We build a large New Keynesian OLG model with a realistic age structure, labor market frictions, sticky prices and aggregate shocks. Once calibrated to the European economies, we use this model to provide comparative statics across past and contemporaneous age structures of the working population. Thus, we quantify the extent to which the response of labor markets to adverse TFP shocks and monetary policy shocks becomes muted with the aging of the working population. Our findings have important policy implications for European labor markets and beyond. For example, the working population is expected to further age in Europe, whereas the share of young workers will remain robust in the US. Our results suggest a partial reversal of the European-US unemployment puzzle.

    Krzysztof
    Makarski
    Joanna
    Tyrowicz
    Sylwia
    Radomska
  • Rising longevity and US wealth inequality

    While US wealth inequality has been rising, research and policy debates have paid little attention to the fact that wealth inequality contains two dimensions - inequality among individuals of the same birth-cohort and inequality between birth-cohorts. We disentangle these dimensions and show that increasing wealth inequality is to a considerable extent driven by between-cohort inequality. We further show that a significant part of this between-cohort inequality may be linked to optimizing saving behavior of individuals over their life cycle, thus not necessarily pointing to a need for government intervention.

    Krzysztof
    Makarski
    Joanna
    Tyrowicz
    Marcin
    Lewandowski
  • Progressing towards efficiency: the role for labor tax progression in reforming social security

    We study interactions between the progressive labor tax and the social security reform. Increasing longevity necessitates reforming social security due to raising the fiscal strain on the current systems. The current systems are redistributive, which provides (at least partial) insurance against idiosyncratic income shocks, but at the expense of labor supply distortions. Analogously, linking pensions to individual incomes reduces distortions associated with social security contributions, but ushers insurance loss. The existing view in the literature is that net outcome of such reform is negative. Contrary to this view, we show that progressive labor tax can partially substitute for the insurance loss when social security becomes less redistributive.

    Krzysztof
    Makarski
    Oliwia
    Komada
    Joanna
    Tyrowicz
  • Raising America's future: search for optimal child-related transfers

    The US differs from other OECD countries in terms of family policy size and composition. This study examines the welfare and macroeconomic effects of family policy reforms. I explore three policy instruments: child-related tax credits, child care subsidies, and child allowances. The children are merit good due to PAYG social security structure. I show that expanding family policy, similar to the American Rescue Plan, enhances welfare. I also characterize the optimal family policy for the US. It accounts for about 3% of GDP, three times larger than the existing policy, and primarily focused on child-care subsidies. The structure of family policy is vital for welfare evaluation, as similar expenditure levels can lead to contrasting welfare outcomes depending on policy composition. This study underscores the importance of carefully designed family policies, highlighting the need for ongoing research and policy innovation to maximize societal benefits and promote equitable economic growth.

    Oliwia
    Komada
  • What shapes the US wealth distribution? Longevity vs income inequality

    We study the role of longevity and rising income inequality in growth of wealth inequality in the U.S. during the past several decades. A rich body of literature documents a rise in income inequality and attributes growing wealth inequality in the United States to rising income inequality, including capital incomes. However, during the post-war period, the U.S. has experienced a colossal rise in life expectancy, especially the rise in probability to survive to old ages, the longevity. Through the lens of any standard overlapping generational model model, this rise in longevity would translate to a rise in wealth inequality due to two mechanisms. A permanent mechanism involves higher wealth accumulation at the peak for each subsequent birth cohort. A transitory mechanism stems from a rising share of individuals close to the peak of wealth accumulation (the so-called baby boomers generation).

    Krzysztof
    Makarski
    Joanna
    Tyrowicz
    Piotr
    Żoch